Proactief beveiligen: wat is het en waarom zou je het doen?

Proactieve beveiliging heeft de toekomst! Vaak denken we bij het woord beveiliging eerst aan de elektronische en bouwkundige aspecten ervan, zoals toegangscontrole, camerabewaking en beveiligde opslag. Hoewel dit allemaal belangrijke facetten van een goede beveiliging zijn, spelen bij proactieve beveiliging mensen de hoofdrol: beveiligers én de personen van wie mogelijk dreiging uitgaat. Wij zetten voor je op een rijtje wat proactieve beveiliging is, hoe het werkt en waarom deze werkwijze waarde toevoegt aan de hierboven genoemde beveiligingsmaatregelen.

Wat is proactief beveiligen?

Zoals ‘proactief’ al doet vermoeden, draait deze vorm van beveiliging om preventie: het voorkomen van incidenten en calamiteiten. Dat toont een omslag in het denken over beveiliging, “van reactieve respons naar proactieve preventie”,  zoals een internationale opleider in proactieve beveiliging het mooi samenvat. Het woord ‘reactief’ verwijst hier naar het pas in actie komen als de alarmbellen afgaan en het kwaad mogelijk al – grotendeels - is geschied.

De kern van proactief beveiligen is alertheid en anticipatie: het constant observeren en beoordelen of personen, objecten en situaties een potentiële dreiging (kunnen gaan) vormen voor een bedrijf. Dat vereist de nodige specifieke kennis - waarover zo dadelijk meer - én opleiding. In Nederland is proactief beveiligen daarom sinds 2018 integraal onderdeel van registeropleidingen tot beveiliger.

Hoe werkt proactieve beveiliging in de praktijk?

Drie vragen vormen het uitgangspunt voor proactieve beveiliging:

1. Wat zijn de meest waardevolle assets van een bedrijf?
2. Wie heeft het mogelijk gemunt op deze zaken?
3. Wat is de ‘modus operandi’ of werkwijze van deze personen (de criminele planningscyclus)

Op basis van de antwoorden op deze vragen detecteren en beoordelen beveiligers mogelijke dreigingen (dreigingsassessment). Kennis over de dreiging en de – vermoedelijke- werkwijze van verdachten is een troef. Het helpt beveiligers om dreigende situaties correct in te schatten en de beste aanpak te kiezen.

(B)lijkt er sprake van een verdachte situatie dan gaan beveiligers in gesprek met personen die afwijkend gedrag vertonen (security questioning). Beveiligers zijn getraind om de juiste vragen te stellen, het niveau van dreiging te beoordelen en vervolgens de-escalerend op te treden (opvolgen).

Doel is om tegenstanders één stap voor te blijven, hun voorbereidingen te frustreren en ze alsnog te laten afzien van de voorgenomen acties. Is een incident of calamiteit in de kiem gesmoord, of blijkt de dreiging toch niet reëel, dan is de proactieve beveiligingsklus geklaard.

Waarom zou je proactief beveiligen?

Proactief beveiligen voegt waarde toe aan de eerdergenoemde beveiligingsmaatregelen, die vaak pas dreigingen detecteren en signaleren als een incident of calamiteit al gaande is. Voorkomen is beter dan genezen, dat gezegde geldt niet alleen in de geneeskunde maar ook in de beveiliging. Proactief beveiligen is in feite een mindset. Voor beveiligers is het hun vak, maar ook bedrijfspersoneel kan de principes en denkwijze ervan aanleren, en zo bijdragen aan de veiligheid van een bedrijf.

Onderhoud van beveiligingssystemen